Chủ Nhật, 14 tháng 6, 2020

Khám Phá Ẩm Thực Ngàn Năm Thăng Long (Bài 4)

Loại trừ một vài trường hợp như vàng Tết, quà biếu, tiến thưởng cưới… vàng mang một nghĩa khác, còn thông thường quà tức là một món ăn phụ, ăn cho vui, cho ngon, cho thích… chứ không phải món ăn cho no như nhị bữa chính mỗi ngày. Từ 1986 tới nay: sau đổi du lịch hà nội mới, đời sống kinh tế đó dần dần được cải thiện và nâng cao. Đặc biệt sau khi gia nhập WTO với cơ chế thị trường, ẩm thực Hà Nội tại chính Thủ đô và trong đời sống của người Hà Nội ở các vùng miền khác trong cả nước dần dần được phục hồi. Nhiều giá trị mới đó được phát triển.

Không chỉ mỗi Cốm nhưng mà người ta còn làm các vật phẩm khác từ cốm như bánh cốm…tất cả tạo nên một món ăn tiến thưởng đầy chất nghệ thuật. Cốm non được chế biến bùi dẻo đựng trong chiếc lá sen tỏa mùi thơm ngát, khi ăn người ta thấy bao vị được thấm vào trong đó, đó là hương vị của đất trời, thứ hương vị chỉ khi thu sang mới có.Là quà vặt hấp dẫn, Cốm là món ngon nhưng mà bất cứ khi nào đến Hà Nội ai cũng muốn thưởng thức và người Hà Nội luôn tự hào khi mời khách, bè bạn tứ phương.Địa chỉ làm Cốm nổi tiếng như Cốm làng Vòng, bánh cốm Hàng Than, cốm xào Đinh Liệt là những nơi quý khách có thể ghé thăm.

Khác biệt, ẩm thực Huế do liên quan từ phong cách ẩm thực hoàng phái, cho nên rất cầu kỳ trong chế biến và trình bày. Mặt khác, do địa phương không có nhiều sản vật nhưng ẩm thực hà nội qua các thời kỳ mà ẩm thực hoàng phái lại đòi hỏi số lượng lớn món, nên mỗi loại vật liệu đều được chế biến rất đa dạng với nhiều món ăn khác nhau.

Chả cá Lã Vọng đã ra đời trong thời kỳ này. Vào những năm thời kỳ Pháp thuộc , ở số 14 phố Chả Cá (Hàng Sơn) có một gia đình họ Đoàn sinh sống, họ thường lấy nhà mình làm nơi cưu mang nghĩa quân Đề Thám Chủ nhà hay làm một món chả cá rất ngon đãi khách, lâu dần thành quen, những vị khách ấy đã giúp gia đình mở một quán chuyên bán món ăn ấy, vừa để nuôi sống gia đình, vừa làm nơi tụ họp. Trong nhà hàng luôn bày một ông Lã Vọng – Khương Tử Nha ngồi bó gối câu cá – biểu tượng của người tài giỏi nhưng đang phải đợi thời. Vì thế khách ăn quen gọi là chả cá Lã Vọng. Ngày nay trở thành tên nhà hàng và cũng là tên của món ăn. Bí quyết làm chả cá chỉ truyền lại cho người con cả họ Đoàn.

Người Hà Nội không chỉ ăn cho no, họ còn muốn (và biết) ăn ngon, ăn vui, ăn đẹp. Sự tinh tế không chỉ ở khẩu vị mà còn ở việc chọn lựa sườn cảnh ăn uống, cách thức ăn uống – món nào đi với” món ấy, món này thì ăn thế ấy, mùa nào thức ấy, thậm chí giờ nào thức ấy… Nhiều khi chỉ qua những cụ thể nhỏ, cả người ăn và người nấu ăn cùng thể hiện những nét tinh tế trong văn hóa ăn uống. Đậu Mơ rán nóng, nở phồng, chấm với mắm tôm, ăn cùng vài con” bún Tứ Kỳ hoặc bún Phú Đô, nhất thiết phải có vài nhánh kinh giới mới nổi vị. Nước mắm Vạn Vân (chấm với) cá rô đầm Sét v.v… Mỗi thứ làm nên món ngon chỉ cần một Quan cafe song ao ha noi tẹo, gia vị nêm vào cũng chỉ một tí, điều chỉnh nước, lửa cũng chỉ thêm, bớt một tí, cả bữa cũng chỉ ăn một tí… nhưng để có một tí” đó là cả một nghệ thuật, biết bao năm kinh nghiệm được sàng lọc từ một bề dày văn hóa.

Đây là thời kỳ cả nước sống trong chế độ bao cấp, người Hà Nội gốc sống ở Hà Nội đã quen chịu cảnh bao cấp càng khốn khó hơn do thiếu ăn, thiếu mặc. Người Hà Nội thiên cư đi các vùng miền khác trong cả nước cũng cùng chịu chung cảnh ngộ. Văn hoá ẩm thực không những của Hà Nội mà hầu như của toàn quốc bị đe dọa nghiêm trọng.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét